Koncentracja w sporcie dziecięcym (i nie tylko). Jak ją ćwiczyć?
03-12-2015, 08:52Zdolność koncentracji uwagi przydaje się właściwie w każdej dziedzinie życia od najmłodszych lat: w szkole, w domu, na boisku piłkarskim. Czym jest koncentracja uwagi oraz jak ją "wytrenować", podpowiada coach Natalia Aduszkiewicz.
Wiecie czemu piłkarze zakładają czasem korki w jaskrawych kolorach? Po to, by rozproszyć przeciwnika. Najdrobniejsze szczegóły, które odwodzą umysł od głównego celu potrafią zaważyć na wyniku całego meczu. Lekcja na dziś: koncentracja
Co to jest koncentracja uwagi?
Koncentracja uwagi to proces, w którym umysł ignoruje pewne bodźce, a otwiera się na inne np. jadąca autobusem osoba, która czyta książkę ignoruje szum i rozmowy innych pasażerów, by rozumieć czytany tekst. Albo kiedy dziecko, któremu właśnie prawi się kazanie, pochłonięte jest swoim telefonem tak, że choćby rodzic "stał na rzęsach" nie zauważyłoby tego.
Zawodnik podczas meczu musi kontrolować własny ruch, zwracać uwagę na innych zawodników i wiele specyficznych dla dyscypliny szczegółów. To, co powinien ignorować, żeby nie tracić czasu na zbędne operacje umysłowe to wołania z trybun, światła i niektóre własne myśli (np. co powinien zjeść następnego dnia na śniadanie). Wydajność koncentracji, zdolność do jej ukierunkowania, to jedne z kluczowych umiejętności w sporcie.
Z czego się składa koncentracja?
Tak zwany model Nideffera opisuje koncentrację na dwóch wymiarach szeroka - wąska i zewnętrzna - wewnętrzna. To znaczy, że koncentracja działa w czterech różnych obszarach.
Szerokim - zewnętrznym: ważna w sportach zespołowych gdy trzeba spostrzegać duże pole gry, wielu zawodników i interakcje między nimi.
Szerokim - wewnętrznym: niezbędna do strategicznego oglądu gry i analizy jej przebiegu. Pomaga gdy trzeba stworzyć alternatywny plan działania, przypomnieć sobie instrukcje trenera. Osoba charakteryzująca się takim stylem uwagi będzie dobrym, twórczym strategiem.
Wąskim - zewnętrznym: skupienie na celu (np. na koszu podczas rzutu), blokowanie czynników rozpraszających by całą uwagę poświęcić jednej określonej rzeczy.
Wąskim - wewnętrznym: odczuwanie sygnałów z ciała i rozumienie ich, trzymanie się jednej myśli (np. by walczyć do końca i nie poddawać się). Osoba skupia się na swoich myślach lub odczuciach z ciała, by w danej chwili zareagować prawidłowo
Jak wytłumaczyć dziecku czym jest koncentracja uwagi?
Na początek weź jakąś zabawkę dziecka i postaw w dowolnym miejscu w pokoju. Przyjrzyjcie się wspólnie co jeszcze widzicie dookoła. A teraz zgaś wszystkie światła w pokoju, weź latarkę i nakieruj na wcześniej wybraną zabawkę. Ile zbędnych rzeczy widać teraz? Tak właśnie działa koncentracja. To nasza wewnętrzna latarka, która pozwala widzieć to, co ważne a ignorować to, co zbędne.
Starszym dzieciom w podobnie zabawowy sposób można tłumaczyć szeroki i wąski zakres koncentracji uwagi. Potrzebna będzie kartka papieru i kredki. Na kartce rysujemy boisko, matę, scenę lub inną przestrzeń, na której odbywają się rozgrywki danego sportu. Na środku rysujemy obiekt, który reprezentuje daną dyscyplinę - piłkę, buty, siodło, gogle... (oczywiście możemy też wydrukować gotowe obrazki, byle dało się na nich później pisać). Następnie przygotowujemy (może wspólnie z trenerem) zestaw zdań, które odnoszą się do różnego funkcjonowania uwagi w danym sporcie np. "skupiam się na tarczy”, "patrzę gdzie są inni zawodnicy”, "przypominam sobie instrukcje trenera”. Odczytujemy je kolejno i rozmawiamy z dzieckiem, jakiej uwagi wymaga realizacja opisanej czynności. Stwierdzenia odnoszące się do uwagi szerokiej dziecko wpisuje w pole gry a te odnoszące się do wąskiej w obiekt reprezentujący.
Takie ćwiczenie można przygotować razem z trenerem i innymi rodzicami i przeprowadzić z całym zespołem np. w ramach zabawy integracyjnej lub spotkania mikołajkowego.
Czytaj więcej na junior.sport.pl>>
